Eten Op School

de schoollunch op de basisschool

Samen gezond
lunchen op school

Over Eten op School

De overgrote meerderheid van de Nederlandse kinderen eet te weinig groenten, fruit en volkorenbrood en teveel ongezonde producten zoals frisdrank, zoete en zoute snacks. Steeds meer basisscholen in Nederland gaan over op een continurooster waarbij alle kinderen op school lunchen. Dit creëert mogelijkheden om via een gezonde schoollunch gezond eetgedrag te stimuleren. In tegenstelling tot veel andere landen in Europa, is het in Nederland niet gebruikelijk om een schoollunch aan te bieden.

Binnen het project de Gezonde Schoollunch is door Wageningen University & Research en de Vrije Universiteit Amsterdam met verschillende partners onderzoek gedaan naar het draagvlak, de organisatie van en het effect op de voedingsinname van een gezonde schoollunch op basisscholen in Nederland.Een ongezond voedingspatroon bij kinderen verhoogt het risico op het ontstaan van ziekten zoals obesitas, diabetes (suikerziekte) type 2 en hart- en vaatziekten in hun latere leven. Daarnaast leidt een ongezond voedingspatroon mogelijk tot slechtere schoolprestaties. Een schoollunch zou kinderen op jonge leeftijd kunnen leren om gezond te eten. En jong geleerd, is oud gedaan!

Waarom is een schoollunch belangrijk?

Stel je eens voor dat alle 1.5 miljoen kinderen op de basisschool in Nederland samen gezond zouden lunchen. Dat zou een aanzienlijke gezondheidswinst voor onze maatschappij opleveren. Er kan namelijk nog veel verbeterd worden aan het voedingspatroon van kinderen.

De meeste kinderen eten te weinig groente en fruit: in de periode 2014/2016 aten bijna 4 op de 10 kinderen in de leeftijd van 1 tot 12 jaar voldoende fruit, en ruim 4 op de 10 voldoende groente (CBS). De aanbevolen hoeveelheid is voor 4-8 jaar 100-150 gram groente en 1,5 portie fruit, en voor 9 tot 13 jaar 150-200 gram groente en 2 porties fruit (Voedingscentrum). Verder worden er weinig volkoren producten gegeten en worden melk en yoghurt steeds vaker vervangen door suikerrijke alternatieven, zoals limonade en vruchtensap. Ook zijn er grote verschillen in de samenstelling en kwaliteit van de van huis meegebrachte broodtrommels tussen kinderen van dezelfde school en tussen scholen onderling.

Een ongezond voedingspatroon bij kinderen verhoogt het risico op het ontstaan van ziekten zoals obesitas, diabetes (suikerziekte) type 2 en hart- en vaatziekten in hun latere leven. Daarnaast leidt een ongezond voedingspatroon mogelijk tot slechtere schoolprestaties. Een schoollunch zou kinderen op jonge leeftijd kunnen leren om gezond te eten. En jong geleerd, is oud gedaan!

Onze aanpak

In het project, wat gelopen heeft van 2017-2020, is met kinderen, ouders, scholen en betrokken sectoren onderzocht of een schoollunch haalbaar is: Is er voldoende draagvlak? Hoe kan een gezonde en betaalbare schoollunch eruit zien? Draagt een gezonde schoollunch bij aan een gezonder voedingspatroon van kinderen op de basisschool?

Draagvlak voor de schoollunch

Op verschillende momenten in het project is met behulp van gesprekken en vragenlijsten is het draagvlak voor een gezonde schoollunch onderzocht bij kinderen, ouders en schoolpersoneel.

Op school bestaat de huidige lunch van kinderen vaak uit brood met wat drinken erbij. Maar er zijn veel verschillende manieren van lunchen op school. Hieronder staan de lunchconcepten die zijn voorgelegd aan kinderen en ouders met de vraag waar hun voorkeur naar uitgaat. Een paar dingen zijn bij alle concepten hetzelfde, namelijk:
– De lunch wordt in de klas gegeten.
– Iedereen in de klas krijgt hetzelfde aanbod. Er wordt rekening gehouden met kinderen die bijvoorbeeld halal of vegetarisch eten of een allergie hebben.
– De kinderen krijgen voldoende tijd om hun lunch op te eten.
– De samenstelling van de lunch is elke dag een beetje anders.
– Er is elke dag water, melk en karnemelk om te drinken.
– De lunch volgt de Richtlijnen Goede Voeding.

Schoolbeleid voor gezonde lunch
Kinderen nemen hun eigen lunch mee naar school. De school maakt afspraken met de ouders over wat wel en niet meegegeven kan worden. Deze afspraken zijn gebaseerd op de Schijf van Vijf. De school geeft ook adviezen over lekker en gezond eten en drinken voor uw kinderen.

Kant-en-klaar lunchpakket
De kinderen krijgen iedere middag in de pauze een kant-en-klaar lunchpakket met gesmeerde boterhammen. Soms zit er groente of fruit bij, of is het een bolletje of een wrap. Het eten wordt in pakketjes in de klas gebracht.

Zelf brood smeren
De kinderen krijgen iedere middag in de pauze een broodmaaltijd. Soms zit er fruit, groente of bijvoorbeeld een eitje bij. Het eten wordt in de klas gebracht en op de tafels klaargezet. De kinderen smeren, als ze dat kunnen, zelf hun brood.

Soep met brood of salade met brood
De kinderen krijgen iedere middag in de pauze warme soep met brood of een salade met brood op school. Soms zit hier ook groente bij. Het eten wordt in de klas gebracht en op de tafels klaargezet. De kinderen smeren, als dat lukt, zelf hun brood.

Warme lunch op borden
De kinderen krijgen iedere middag in de pauze warm eten op school zoals pasta, nasi of iets met aardappelen. Soms zit hier ook rauwkost bij. Het eten wordt in grote pannen in de klas gebracht. De kinderen mogen, als ze dat kunnen, zelf opscheppen.

Warme lunch zelf opscheppen
De kinderen krijgen iedere middag in de pauze warm eten op school zoals pasta, nasi of iets met aardappelen. Soms zit hier ook rauwkost bij. Het eten wordt in grote pannen in de klas gebracht. De kinderen mogen, als ze dat kunnen, zelf opscheppen.

Een half jaar schoollunch

Op basis van de resultaten naar draagvlak is er een gezonde “zelfsmeerlunch” ontwikkeld, die een half jaar op drie basisscholen is aangeboden. Deelnemende scholen waren de Blauwe Lijn in Amsterdam (www.deblauwelijn.nl), CNS de Triangel in Lunteren (www.cnsdetriangel-lunteren.nl) en IKC de Wereldwijzer in Vlaardingen (www.obsdewereldwijzer.nl).

Wat stond er op het menu?
De kinderen kregen een broodmaaltijd en mochten zelf uit een buffet kiezen en hun brood smeren. Er was elke dag volkorenbrood, gezond beleg, groente, water, melk en karnemelk. Een paar keer per week was er wat extra’s zoals soep, salade, yoghurt of fruit. Hoe dat er uit zag is hier te zien.

Bij de menucycli is rekening gehouden met eetgewoontes uit verschillende culturen en achtergronden (bijvoorbeeld halal) en specifieke voorkeuren van de school. De menuplanning was hierdoor voor elke school net een beetje anders en is hier te vinden. Periode 1 (van november 2018 tot februari 2019) voor Amsterdam, Lunteren en Vlaardingen en voor periode 2 (van februari tot april 2019) voor Amsterdam, Lunteren en Vlaardingen.

Er is gemeten wat kinderen eten tijdens de lunch en wat kinderen, ouders en leerkrachten vonden van de lunch. De logistiek rondom de schoollunch is ook onderzocht. Er is een draaiboek beschikbaar wat tijdens de studie gebruikt is door de scholen. Verder is er een procesevaluatie uitgevoerd.

Kinderen

In het onderzoek naar een gezonde schoollunch zijn kinderen een belangrijke doelgroep. Daarom zijn zij veelvuldig bij het onderzoek betrokken.

Wat eten kinderen op school en hoe denken ze over een schoollunch?

Het RIVM voert regelmatig een Voedselconsumptiepeiling uit om te kijken wat de Nederlandse bevolking eet. Op basis van deze gegevens hebben we onderzocht of er verschil is tussen wat kinderen eten als ze thuis lunchen of als ze hun lunch mee naar school brengen. Dit onderzoek laat zien dat er vooral verschil zit tussen wat kinderen drinken: thuis drinken ze vaker melk en op school vaker suikerhoudende dranken.

Wat hadden kinderen voor de start van onze schoollunchstudie in hun lunchtrommel mee naar school? We hebben aan het begin van het project onderzocht waar kinderen mee lunchen en hoe ze over een schoollunch denken. We hebben dit gedaan door foto’s van de lunchtrommels te maken, en door in gesprek te gaan met kinderen en hen vragenlijsten te laten invullen.

De lunchtrommel van thuis
We zagen dat bijna alle kinderen brood in hun lunchtrommel mee hadden. Meer dan de helft van de boterhammen waren belegd met hartig beleg zoals gekookte worst en kaas. Zo’n 32% van de boterhammen was belegd met zoet beleg waarbij chocoladepasta favoriet was. Verder werd er weinig fruit (5%) en groente (7%) gegeten tijdens de lunch. De meeste kinderen dronken water bij de lunch (46%), gevolgd door limonade (33%).

Ideeën voor een schoollunch
Verder hebben we kinderen gevraagd wat ze vonden van onze verschillende ideeën voor een gezonde schoollunch. De kinderen waren het meest positief over zelf brood smeren op school en over zelf een warme lunch opscheppen. Het resultaat hiervan kunt u hier lezen.

Quotes over elke dag lunch op school:
"Als het normale basis dingen zijn, dan vind ik het wel een goed idee. Gewoon normaal brood, niet te duur en niet te goedkoop, gewoon bruin brood. En normaal beleg".

"Wat ik nie ken dat fret ik nie, dus geen truffelmayonaise ofzo"

Een half jaar schoollunch

Kinderen gaan gezonder lunchen bij de schoollunch (zie tekening en presentatie van het eindsymposium). In vergelijking met de lunch van thuis aten meer kinderen groente en bruin- en volkorenbrood tijdens de schoollunch. Meer kinderen dronken water of melk en minder kinderen dronken suikerhoudende dranken. Een halfjaar na afloop van de schoollunch aten de kinderen weer zoals voor de start van de schoollunch.

Kinderen vonden de schoollunch lekker en waren vooral erg positief over de extra’s. Qua waardering was er weinig verschil tussen de schoollunch en de lunch van thuis: iets minder dan de helft (45,4%) van de kinderen reageerde positief op het eten van een lunch op school in de vorm van een schoollunch. Een minderheid van de kinderen heeft echter een voorkeur voor de lunch van thuis (26,5%).

Ongeveer de helft van de kinderen (55,6%) gaven aan dat er voldoende productkeuze was tijdens de schoollunch te hebben, iets meer dan 20% was hierover neutraal en een klein deel vond de keuze niet genoeg (9,6%). Uit de reacties van de kinderen kwam ook naar voren dat ze aan het eind van de driemaandelijkse menucyclus uitkeken naar een nieuwe cyclus met nieuwe productkeuzes.

Het merendeel van de kinderen geeft aan de schoollunch voor altijd te willen (65,1%), is negatief over het stoppen van de schoollunch (70,3%) en mist de schoollunch een half jaar na afloop (64,3%). In de procesevaluatie is meer te vinden over de waardering voor de schoollunch.

Ouders

In Nederland is het nog niet gebruikelijk om een schoollunch aan te bieden. Hoe denken ouders in Nederland over een schoollunch? Ouders hebben uitgebreid gereageerd op onze ideeën en vragen, zowel in gesprekken als in vragenlijsten.

Lunchconcepten

Wat stopt u in de broodtrommel voor uw kinderen? Op school bestaat de lunch van kinderen vaak uit brood met wat drinken erbij. Maar er zijn veel verschillende manieren van lunchen op school. We hebben ouders gevraagd wat ze vonden van onze verschillende ideeën voor een gezonde schoollunch. Ouders waren het meest positief over de zelfsmeerlunch met af en toe wat extra’s en de gezonde lunch van thuis waar door middel van een schoolbeleid gevraagd werd om kinderen gezonde producten mee te geven. De warme lunch werd minder gewaardeerd. Wat verder belangrijk werd gevonden is variatie en dat de schoollunch iets meer biedt dan wat ouders zelf mee geven aan hun kinderen.

Een half jaar schoollunch

Tijdens en aan het einde van de schoollunch hebben ouders een vragenlijst over de waardering van de schoollunch ingevuld en is er op elke school een evaluatiegesprek gevoerd met enkele ouders. Onderwerpen waren de tevredenheid over de schoollunch en de voorkeur voor de schoollunch of voor de meegebrachte lunch van thuis. Verder is gevraagd naar hoe gezond, gevarieerd, en lekker de lunch volgens de ouders werd gevonden.

Het merendeel van de ouders gaf aan dat zowel hun kind (79,5%) als zijzelf (80,5%) tevreden waren over de schoollunch (zie procesevaluatie). Meer dan 50% van de ouders denken dat hun kinderen liever de schoollunch op school heeft dan lunch van thuis. Verder gaf een minderheid van de ouders (26,5%) aan liever zelf een lunch mee te geven. Ongeveer 70% van de ouders aan dat de schoollunch hun tijd in de ochtend scheelt.

Leerpunten die naar voren kwamen was dat het belangrijk is om ouders te betrekken bij de introductie van het menu en de menuplanning en daar over te communiceren, bijvoorbeeld via een schoolnieuwsbrief of in een schoolapp.

Draagvlak ouders voor een schoollunch

Hoe kunnen we zorgen voor voldoende draagvlak van ouders voor een gezonde schoollunch in Nederland? Daarover is gesproken tijdens het eindsymposium. Het resultaat staat in de tekening hieronder. De nabeschouwing is hier te vinden.

Ook leuk: het boekje "Geen rommel in je trommel"

Inspiratie

Zolang er geen schoollunch is, geven ouders zelf een lunch van thuis mee naar school. Hieronder vindt u gezonde informatie, inspiratie en tips over wat u mee kunt geven aan uw kind

Voedingscentrum: “Geef lekker gezond eten mee naar school. Wanneer iedereen dat doet, zorg je met zijn allen voor een gezonde schoolomgeving”. Voor meer informatie over handige tips en voorbeelden klik hier of hier.

Scholen hebben steeds vaker een gezond voedingsbeleid en daarbij horen ook gezonde traktaties, maar wie heeft gezegd dat deze niet ook heel leuk kunnen zijn? Klik hier of hier voor inspiratie.

Eten op School heeft ook een leuke Pinterest pagina vol met inspiratie voor lekkere broodtrommels, het 10 uurtje en gezonde traktaties.

Scholen

Leerkrachten en schooldirecteuren zijn onmisbare schakels als het gaat over een schoollunch. In het eerste jaar van het project is uitgebreid gesproken over hun wensen, de mogelijkheden die gezien worden voor een schoollunch, maar ook over de mogelijke barrières. Niet alle scholen hebben een voedingsbeleid, maar op alle scholen was wel aandacht voor gezonde voeding. Wat vooral naar voren kwam is dat de huidige tijd die kinderen hebben voor de lunch vaak te kort is, waardoor kinderen hun lunch niet op krijgen. Ook waren er zorgen over de extra werkdruk die een schoollunch met zich mee zou brengen, en financiering van eventueel extra ondersteuning.

Verder gaven de meeste leerkrachten en directeurs aan dat gezond eten de verantwoordelijkheid is van de ouders en niet zozeer van de school. Het voordeel dat bij een schoollunch alle kinderen hetzelfde aanbod krijgen en dat kinderen nieuwe producten kunnen proeven werd omarmd.

Een half jaar schoollunch

Gedurende het halve jaar schoollunch is bij leerkrachten geëvalueerd hoe ze tegen de schoollunch aan kijken (procesevaluatie). De geluiden waren wisselend, waarbij het enthousiasme naarmate de tijd vorderde toenam. De meerderheid van de leerkrachten stond neutraal of positief tegenover een blijvende invoering van een schoollunch. Voordelen die genoemd werden waren dat het fijn was dat elk kind hetzelfde lunchaanbod kreeg, dat kinderen werden geïnspireerd om nieuwe producten te proberen en dat het een gezamenlijk moment is.

Leerkrachten noemen een aantal randvoorwaarden bij de implementatie van de schoollunch, te weten inbedding in de organisatie van school en schooldag, voldoende tijd om te lunchen, een duidelijke structuur voor de kinderen, een vaste verantwoordelijke voor de lunch, en de beschikbaarheid van een geschikte centrale ruimte waar de kinderen kunnen lunchen. Het is belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan het draagvlak onder leerkrachten en hen mee te nemen in het hele proces.

Draagvlak schoolpersoneel voor een schoollunch

In 2020 is door ruim 200 leerkrachten, onderwijsassistenten, directeuren en ander personeel van basisscholen een vragenlijst ingevuld over hun draagvlak voor een gezonde schoollunch, waarbij het filmpje van een gezonde schoollunch vanuit ons project is laten zien. Zo’n 60% van de respondenten verwacht dat kinderen op hun school gezonder gaan eten door het aanbieden van een gezonde schoollunch. Ongeveer de helft van de respondenten (46%) vindt een schoollunch een goed idee; het draagt bij aan gelijkheid en bewustwording van kinderen over gezonde voeding. De mogelijk hogere werkdruk en kortere pauze werden genoemd als argumenten tegen een schoollunch. Discussiepunten die werden genoemd zijn de vraag of school wel verantwoordelijk is voor een gezonde voeding, of het aanbieden van een schoollunch tot hun takenpakket hoort en de vraag wie de schoollunch gaat financieren en hoe er rekening gehouden kan worden met mensen die minder te besteden hebben.

In het eindsymposium is gediscussieerd over de vraag: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat een gezonde schoollunch de werkdruk van leerkrachten niet verder verhoogt en mogelijk zelfs doet afnemen? Het resultaat staat in de tekening hieronder. De nabeschouwing is hier te vinden.

 

 

 

Hoe verder?

De resultaten zijn duidelijk: een gezonde schoollunch draagt bij aan een gezonder eetpatroon van kinderen. Als de schoollunch stopt, wordt het gezonde eetpatroon niet voortgezet. Het blijvend aanbieden van gezond eten op school is dus nodig om gezond eetgedrag te stimuleren en draagt zo bij aan het vergroten van voedselvaardigheden van kinderen. Belangrijkste aandachtspunten voor een succesvolle implementatie van de schoollunch zijn voldoende tijd voor de leerlingen en leerkrachten om te eten en de schoollunch te realiseren, hiervoor lijkt een aanpassing van het huidige lesrooster nodig te zijn. Verder zijn een weloverwogen menucyclus die voldoet aan de Richtlijnen Goede Voeding, structurele ondersteuning voor zowel de praktische uitvoer op scholen en financiële ondersteuning voor de ouders noodzakelijk.

Uiteraard zijn er nog wat uitdagingen te nemen. Op het eindsymposium zijn er vier van besproken:

  1. Hoe kunnen we zorgen voor voldoende draagvlak van ouders voor een gezonde schoollunch in Nederland? – de resultaten staan bij het kopje “ouders”.
  2. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat een gezonde schoollunch de werkdruk van leerkrachten niet verder verhoogt en mogelijk zelfs doet afnemen? – de resultaten staan bij het kopje “scholen”.
  3. Hoe kunnen we een gezonde schoollunch voor ieder kind in Nederland betaalbaar maken? – Resultaten tekening hier onder en zie nabeschouwing.
  4. Hoe kunnen we zorgen voor draagvlak voor een gezonde schoollunch bij de politiek? Resultaten tekening hier onder en zie nabeschouwing.

We zien dat de belangstelling voor een gezonde schoollunch in de politiek toeneemt. Vorig jaar is er een rapport verschenen op basis van twee onderzoeksprojecten rondom de schoollunch, te weten dit project “de Gezonde Schoollunch” en het project “de Gezonde Basisschool van de Toekomst”. Dit rapport, geschreven voor VWS, draagt bij aan het vergroten van het draagvlak voor een gezonde schoollunch.

 

 

 

In het nieuws en
wetenschappelijke publicaties

In het nieuws

Voedingnu.nl: https://www.voedingnu.nl/nieuws/campagne-trommel-zonder-rommel-wil-gezondere-broodtrommels-voor-scholieren

RIVM: 5 November 2020 – “Een gezonde schoollunch en meer bewegen op de basisschool helpen in de aanpak van overgewicht”

Topsector Agri & Food: 10 november 2020 – “Gezond eten blijkt gewoon lekker”

Nationaal Schoolontbijt: 6 november 2020 – NSO Start 2020 – Interview met Frédérique Rongen vanaf 5.33min

Nederlands dagblad: 8 oktober 2020 – Moet iedere school een lunch gaan verzorgen? ‘Kinderen moeten leren dat gezonde voeding normaal is’

Nederlands dagblad: 5 oktober 2020 – Met een lunch van school eten kinderen minder suiker en meer groente

WUR Nieuws: 24 september 2020 – Kinderen eten gezonder door aanbieden van gezonde lunch op school

NPO Radio 1: Stax&Toine – 8 juli 2020 – Schoollunch maakt kinderen gezonder

Gazet van Antwerpen: Beels haalt mosterd voor project bij noorderburen

RTL Nieuws: Initiatief voor warme schoollunch: ‘Het is gezonder en geeft energie’

Topsector Agri & Food: Hoe krijg je jongeren aan gezonde voeding?

Het Parool: 12 Januari 2019 – “Groente kun je leren eten”

Op woensdag 6 januari 2019 heeft het Jeugdjournaal een item gemaakt over het Eten op School onderzoek. Bekijk de uitzending hier: Jeugdjournaal – 18 februari 2019 – Eten op school: eigen eten mee of lunch van school?

Op 29 oktober is de eerste dag van de schoollunch. Ons persbericht hierover vindt u hier.

Omroep Gelderland: Speciale gezonde lunch voor schoolkinderen in Lunteren

EditieNL: Vanaf 7.19min

RTL Nieuws: Onderzoek naar schoollunch: ‘Het kan bijdragen aan de gezondheid van kinderen’

Nederlands Dagblad: Elk kind dat gezonder gaat eten, is pure winst’

De Edese Post: Gezonde lunch moet wel lekker zijn

 

Symposium

Op donderdag 24 september 2020 vond het online symposium “Een gezonde schoollunch in de praktijk” plaats. Met veel enthousiasme presenteerde Coosje Dijkstra van het Eten op school team de resultaten van het onderzoek naar het draagvlak, de samenstelling, de implementatie en de effecten van een gezonde schoollunch op basisscholen in Nederland. Meer weten over de resultaten? Lees hier het persbericht

 

Publicaties en rapporten

Frédérique C Rongen, Coosje Dijkstra, Tobie Hupkens, Monique Vingerhoeds, Jaap Seidell, Ellen van Kleef - A qualitative study exploring the perceptions of children, parents and school staff towards the development and implementation of school lunch provision within primary schools in the Netherlands – November 2023

Frédérique C Rongen, Ellen van Kleef, Monique Vingerhoeds, Jaap Seidell, Coosje Dijkstra - Content of lunchboxes of Dutch primary school children and their perceptions of alternative healthy school lunch concepts – oktober 2022

Ellen van Kleef, Coosje Dijkstra, Jaap Seidell, Monique Vingerhoeds, Ilse Polet, Gertrude Zeinstra. - Which factors promote and prohibit successful implementation and normalization of a healthy school lunch program at primary schools in the Netherlands? – oktober 2022

Geertje van Bergen, Monique Vingerhoeds, Coosje Dijkstra, Ellen van Kleef – Rapport Schoollunches in Europa. December 2020.

Odette Paling, Coosje Dijkstra, Monique Vingerhoeds – Quickscan Schoollunches in Nederland. December 2020

van Giessen et al.- RIVM-rapport 2020-0161 – Gezonder op de basisschool: schoollunches en meer bewegen. Een verkenning naar draagvlak, haalbaarheid, betaalbaarheid en impact.

Coosje Dijkstra, Sandra van der Haar, Geertje van Bergen, Ellen van Kleef, Monique Vingerhoeds – Exploring the effects of a healthy school lunch on cognitive performance in Dutch primary school children within the Healthy School Lunch project. Wageningen, Mei 2020

Ellen van Kleef, Frédérique Rongen, Monique Vingerhoeds, Coosje Dijkstra, Jaap Seidell – Improving dietary intake during lunch through the provision of a healthy school lunch at Dutch primary schools: design of a pretest-posttest effectiveness study. BMC Public Health 20.662

Coosje Dijkstra, Frédérique Rongen, Ellen van Kleef. Jaap Seidell, Monique Vingerhoeds – Een verzorgde lunch op de basisschool: wat kost dat en wat mag dat volgens ouders kosten? Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, juli 2018.

Frédérique Rongen, Coosje Dijkstra, Monique Vingerhoeds, Ellen van Kleef, Jaap Seidell – What’s for lunch? the content and preferences of primary school children. Conference poster at Amsterdam Public Health annual meeting, Amsterdam, November 2018.

Frédérique Rongen, Ellen van Kleef, Sienna Sanjaya, Monique Vingerhoeds, Elly Buurma-Rethans, Coline van den Bogaard, Caroline van Rossum, Jaap. Seidell, Coosje Dijkstra – What’s for lunch? The content and quality of lunches consumed by Dutch primary schoolchildren and the differences between lunches consumed at home and at school. BMC Public Health 19:1365, 2019

 

 

 

 

Meer informatie